"Εξπρές Σάμινα - Πορεία Σύγκρουσης" 14 χρόνια μετά και Ντοκιμαντέρ του National Geographic - (με ελληνικούς υπότιτλους)

Το επιβατηγό - οχηματαγωγό (Ε/Γ-Ο/Γ) "Εξπρές Σάμινα" της εταιρείας Minoan Flying Dolphins σήμερα Hellenic Seaways ήταν πλοίο (φέρυ-μπωτ κλειστού τύπου) που εκτελούσε την ακτοπλοϊκή γραμμή Πειραιάς - Πάρος - Νάξος - Ικαρία - Σάμος - Πάτμος με τελικό προορισμό τους Λειψούς. 

Το δρομολόγιο που εκτελέστηκε στις 26 Σεπτεμβρίου του 2000, είχε ως κατάληξη μία από τις μεγαλύτερες ναυτικές τραγωδίες στην Ελλάδα με 81 νεκρούς, την δεύτερη μεγαλύτερη μετά το ναυάγιο του οχηματαγωγού "Ηράκλειον".

Στις 22:15, το “Express Samina” προσκρούει στις νησίδες “Πόρτες” και μέσα σε 20 λεπτά βυθίζεται. 
Από τους 510 επιβάτες οι 81 δεν καταφέρνουν να βγουν στη στεριά.
H εγκληματική αμέλεια πολλών συμβαλλομένων οδήγησε σε αυτή την τραγωδία που αναπόφευκτα έλαβε όχι μόνο εθνικές, αλλά και διεθνείς διαστάσεις.

 

26 Σεπτεμβρίου 2000. Μια καταλυτική ημερομηνία που έμελε να γραφτεί με ανεξίτηλα γράμματα στο νου των κατοίκων του αρχιπελάγους, αλλά και ολόκληρου του ελληνισμού. Το αιγαίο ανήμπορο να σηκώσει στις πλάτες του 81 ανθρώπινες ψυχές, μουγκρίζει αποκαμωμένο, μεταφέροντας το μήνυμα της ναυτικής τραγωδίας, που στοίχισε τη ζωή σε 81 ανθρώπους και που άφησε άλλους τόσους αλλόφρονες να προσπαθούν, όλα αυτά τα χρόνια, να σβήσουν τις θύμησες που ξεπροβάλουν σαν φαντάσματα πίσω από τις «πόρτες» του μυαλού τους. 

Όλα ξεκίνησαν το απόγευμα της 26ης Σεπτεμβρίου, όταν 533 άνθρωποι και 61 μέλη του πληρώματος επιβιβάστηκαν στο μοιραίο πλοίο. Οι καιρικές συνθήκες άσχημες, αφού στο αιγαίο επικρατούσαν άνεμοι εντάσεως 8 μποφόρ, χωρίς αυτό να είναι φαινόμενο πρωτόγνωρο για τους αιγαιοπελαγίτες.

 Τίποτα δεν προμηνούσε την τραγωδία, όλα εξελίσσονταν ομαλά και κανένα από τα μεγάλα ΜΜΕ δεν είχε αναδείξει την καταγγελία του πρώην ναυτικού, Αναστάσιου Σορώκου, ο οποίος με έγγραφο του στο ΥΕΝ και σε κεντρικό λιμεναρχείο, επεσήμανε ότι το πλοίο είναι άκρως επικίνδυνο. Ήταν θέμα που δεν πουλούσε. Άλλωστε στην εποχή που ζούμε, όλες οι αξίες κρίνονται χρησιμοθηρικά. Δικαιώθηκε την 26η Σεπτεμβρίου, με μια δικαίωση που μόνο αποτροπιασμό μπορεί να προκαλέσει. 

                                   ΙΣΤΟΡΙΚΟ

Λιμάνι Πειραιά, 26 Σεπτεμβρίου 2000. Οι κάβοι λύνουν και το οχηματαγωγό Εξπρές Σαμίνα σαλπάρει από το λιμάνι του Πειραιά για Πάρο, Νάξο, Ικαρία, Σάμο, Πάτμο με τελικό προορισμό τους Λειψούς. Στο πλοίο επιβαίνουν 533 άτομα, από τα οποία οι 472 ήταν επιβάτες και οι υπόλοιποι 61 πλήρωμα. Ήταν ένα ταξίδι ρουτίνας που εκείνο το βράδυ, ωστόσο, έμελε να εξελιχθεί σε μία από τις μεγαλύτερες ναυτικές τραγωδίες της σύγχρονης Ελλάδος.
Ήταν λίγα λεπτά πριν τις δέκα, όταν το πλοίο ετοιμάζεται για τον κατάπλου του στο λιμάνι της Παροικιάς. 

«Ο καιρός ήταν αγριεμένος», αναφέρει ο Β’ μηχανοδηγός Δημήτρης Βαίτσης που είχε βάρδια στο μηχανοστάσιο. «Είχε ένα οχτάρι γεμάτο. Πλησιάζαμε στο λιμάνι της Πάρου όταν άκουσα τη φωνή του υποπλοιάρχου από τη γέφυρα: "Μηχανή σε 20'". Φθάναμε στο νησί και απείχαμε περίπου 6 μίλια από τις Πόρτες. 

Έφυγα από το μηχανοστάσιο και έλεγξα όλα τα μηχανικά μέρη του βαποριού. Έπειτα γύρισα στο κοντρόλ. Εκεί βρίσκονταν ο Α' και ο Γ' μηχανικός. "Τι έγινε Μήτσο; " με ρώτησε ο πρώτος. "Όλα καλά μάστορα", του απάντησα..."

Το πλήρωμα προχωρά στις διαδικασίες προσέγγισης στο λιμάνι της Παροικίας. Μία διαδικασία ρουτίνας, που επί σειρά ετών το πλήρωμα επαναλαμβάνει. Κανείς, ωστόσο, δεν αντιλαμβάνεται ότι το καράβι κατευθύνονταν πάνω στις «Πόρτες», εκεί που ο φάρος αναβοσβήνει στα μέσα του πελάγους στέλνοντας το δικό του απεγνωσμένο μήνυμα. 

«Περί ώρα 22.00», αφηγείται ο ύπαρχος κ. Κάσδαγλης, «παρέλαβα φυλακή στο τιμόνι της γέφυρας του πλοίου. Αρχικά το τιμόνι ήταν στον αυτόματο πιλότο σε κατεύθυνση περί τις 170 μοίρες -δεν θυμάμαι- και ακριβώς μετά από πέντε λεπτά περίπου ο αξιωματικός της γέφυρας Ψυχογιός Αναστάσιος, υποπλοίαρχος, μου έδωσε την εντολή να πάρω το τιμόνι στο χειροκίνητο και να στρίψω περί τις τρεις μοίρες το πηδάλιο αριστερά.

 Βλέποντας ότι το πλοίο δεν στρίβει, ο κ. Ψυχογιός μου είπε να το βάλω πέντε (05) μοίρες αριστερά, στη συνέχεια δε μου έδωσε εντολή να αυξήσω τη γωνία σε δέκα (10) μοίρες αριστερά, τότε άρχισε να παίρνει κλίση αριστερά το πλοίο -ως προς την πορεία- και τότε έγινε αντιληπτό ότι ήμασταν έτοιμοι να προσκρούσουμε σε βραχονησίδα. 

Το βουνό έγινε αντιληπτό όταν πια ήταν είκοσι με τριάντα μέτρα μπροστά από το πλοίο. Αμέσως με έσπρωξε ο κ. Ψυχογιός και πήρε το τιμόνι στα χέρια του και το έβαλε όλο αριστερά. Στη συνέχεια έγινε σύγκρουση εντός λίγων δευτερολέπτων».

                 

Εκείνη την ώρα στο κατάστρωμα του πλοίου βρίσκονταν ο Γιώργος Σαρικλής, επιβάτης και μάρτυρας της σύγκρουσης. «Ξαφνικά και εντελώς αδικαιολόγητα, το πλοίο έκανε ελιγμό αλλάζοντας πορεία και μετά από 5 περίπου λεπτά νιώσαμε το δυνατό τράνταγμα. 

Έβλεπα το φάρο της βραχονησίδας σε απόσταση αλλά μέχρι να καταλάβω προς τι ο ελιγμός και η αλλαγή πορείας είδα τον φάρο να έρχεται καταπάνω μου. Γέμισε ο τόπος σκόνη και ο αέρας μύριζε καμένη λαμαρίνα. Κατάλαβα ότι όλα τελείωσαν». 

Δέκα λεπτά μετά τις 10, το «Εξπρές Σαμίνα» προσκρούει με ταχύτητα 18 μιλίων, στις χαρτογραφημένες νησίδες «Πόρτες», μόλις 2 ναυτικά μίλια από το λιμάνι της Παροικιάς. Τα βράχια σχίζουν τα γερασμένα ύφαλα του πλοίου και η θάλασσα εισβάλει στο μηχανοστάσιο του πλοίου. 

«....Τότε ακούγεται ένας εκκωφαντικός θόρυβος. Βγαίνω από το κοντρόλ να δω τι συνέβη. Οι μηχανές είχαν σβήσει και ξαφνικά μπροστά μου εμφανίζεται ένας τεράστιος βράχος. Είχε σχίσει τις λαμαρίνες του βαποριού. Από την ταχύτητα που είχε το πλοίο 19 μίλια ο βράχος συνεχίζει να σχίζει τις λαμαρίνες. Αμέσως έγινε εισροή υδάτων. Η θάλασσα έμπαινε ορμητικά στα έγκατα του πλοίου. 

Μπαίνω στο κοντρόλ και φωνάζω στον Α' μηχανικό: "Βουλιάζουμε". Σηκώνεται ο πρώτος και μας λέει: "Ακολουθήστε με". Μέχρι να βγούμε από την πόρτα, τα νερά είχαν φθάσει έως τις μηχανές και μας κοπανούσαν. Αλλάξαμε πορεία και κατευθυνθήκαμε προς το γκαράζ. Από δεξιά μας υπήρχαν όλα τα συστήματα ασφαλείας του πλοίου που κλείνουν τις στεγανές πόρτες. Είχαν σπάσει όλα. Όταν ανεβήκαμε στο κατάστρωμα το πλοίο είχε πάρει κλίση 45 μοιρών». 

Τα φώτα σβήνουν, ενώ τα μέλη του πληρώματος καθησυχάζουν τους επιβάτες λέγοντας ότι όλα είναι υπό έλεγχο. «Καθόμουν στο σαλόνι», λέει μία ακόμη από τους διασωθέντες,

 «Ακούσαμε τον θόρυβο από τη σύγκρουση. Όλα έπεσαν κάτω. Τα φώτα έσβησαν. Κάποιοι από το πλήρωμα που ήταν εκεί μας έλεγαν να μην πανικοβληθούμε. Δεν υπάρχει πρόβλημα, επαναλάμβαναν. Ούτε και οι ίδιοι δεν ήξεραν τι είχε γίνει. Είμαστε πια στο λιμάνι της Πάρου, μην ανησυχείτε. 

Μέσα σε ελάχιστα λεπτά, όμως, το πλοίο έγειρε. Τότε μας φώναξαν να πάρουμε σωσίβια. Κάποιοι, ελάχιστοι, από το πλήρωμα παιδεύονταν για να κατεβάσουν βάρκες. Άλλες μπόρεσαν, άλλες όχι. Βρέθηκα στη θάλασσα. Βούλιαξα και ξαναβγήκα στην επιφάνεια. Δεν έχω δύναμη, δεν μπορώ, σκέφτηκα. Κάποια στιγμή πιάστηκα από κάπου. 

Δίπλα μου βρίσκονταν και άλλοι. "Μη μ' αφήσετε μόνη μου", παρακαλούσα. Έμεινα δύο ώρες στο νερό. Μετά με έφεραν στο Κέντρο Υγείας. Ο άντρας μου όμως, δεν ξέρω τι απέγινε...». 

ΣΑΜΙΝΑ,26 ΣΕΠ.2000 από apmaster


μέρος πληροφοριακού υλικού